درمان اختلال اضطراب اجتماعی در تهران

اختلال اضطراب اجتماعی، یکی از شایعترین اختلالات روانی است که میلیونها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار داده است. این اختلال، که با ترس شدید از قضاوت دیگران و موقعیتهای اجتماعی همراه است، میتواند زندگی فردی، حرفهای و روابط بینفردی را به شدت تحت الشعاع قرار دهد. بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال، از موقعیتهای اجتماعی اجتناب میکنند، احساس تنهایی و انزوا را تجربه میکنند و حتی ممکن است از فرصتهای شغلی و تحصیلی خود به دلیل ترس از مواجهه با دیگران چشمپوشی کنند.

اما خبر خوب این است که اختلال اضطراب اجتماعی قابل درمان است. با پیشرفتهای علم روانشناسی و روشهای درمانی مؤثر، امروزه راهکارهای متعددی برای کمک به افراد مبتلا به این اختلال وجود دارد. از درمانهای شناختی-رفتاری (CBT) تا دارودرمانی و تکنیکهای خودیاری، هر فرد میتواند با کمک متخصصان و تلاش شخصی، بر این اختلال غلبه کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشد.

در این مقاله، به بررسی علل، علایم و روشهای درمانی مؤثر برای اختلال اضطراب اجتماعی میپردازیم. هدف ما این است که با ارائه اطلاعات کاربردی و راهکارهای عملی، به شما کمک کنیم تا با این اختلال آشنا شده و گامهای مؤثری برای بهبودی بردارید. اگر شما یا اطرافیانتان با این چالش روبرو هستید، این مقاله میتواند نقطه شروعی برای درک بهتر و حرکت به سوی زندگی اجتماعی سالمتر و شادتر باشد

 

 

اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟

اختلال اضطراب اجتماعی (Social Anxiety Disorder) که به عنوان هراس اجتماعی نیز شناخته میشود، یک اختلال روانی شایع است که با ترس شدید و غیرمنطقی از موقعیتهای اجتماعی همراه است. افراد مبتلا به این اختلال، معمولاً از قضاوت، تحقیر یا طرد شدن توسط دیگران به شدت هراس دارند. این ترس میتواند به حدی قوی باشد که در عملکرد روزمره، روابط شخصی، تحصیل و کار آنها اختلال ایجاد کند.

 

شروع اختلال اضطراب اجتماعی

اختلال اضطراب اجتماعی معمولا در دوره نوجوانی شروع می ­شود و سن آغاز آن حدود سیزده سالگی است.در این دوره و با شروع بلوغ و تغییرات در ابعاد مختلف بدنی تا اجتماعی، کودک دیروز خود را آماده ورود به جامعه و روابط اجتماعی می­ کند. او بایستی آمادگی انجام تکالیف متعددی را در خود ایجاد کند.در این دوره از او انتظار می­ رود که علاوه بر کسب جایگاه اجتماعی مختص به خود به دنبال پذیرفتن مسئولیت­ های تازه نیز باشد.

با ورود نوجوان به دوره متوسطه و افزایش انتظارات از دانش آموز نوجوان، گاهی اوقات والدین با این نکته رو به رو می ­شوند که فرزندشان خیلی علاقه­ ای به حضور در جمع، تعامل با دیگران و پذیرش مسئولیت ­های اجتماعی ندارد.

 

 

علائم اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان

اختلال اضطراب اجتماعی در تهران، که به عنوان هراس اجتماعی نیز شناخته می‌شود، یکی از اختلالات شایع در دوران نوجوانی است. این اختلال باعث می‌شود نوجوانان در موقعیت‌های اجتماعی احساس ترس و اضطراب شدید کنند و از تعامل با دیگران اجتناب نمایند. این اضطراب می‌تواند در موقعیت‌های مختلفی مانند صحبت در کلاس، ملاقات با افراد جدید، یا حتی غذا خوردن در جمع ظاهر شود. نوجوانانی که از این اختلال رنج می‌برند، اغلب از قضاوت شدن توسط دیگران می‌ترسند و نگران هستند که مورد تمسخر یا انتقاد قرار بگیرند. این ترس می‌تواند به حدی شدید باشد که زندگی روزمره، تحصیل، و روابط آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.

از نظر روانی و احساسی، نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است احساس خجالت، شرمندگی، و نگرانی بیش از حد را تجربه کنند. آن‌ها ممکن است روزها یا حتی هفته‌ها قبل از یک رویداد اجتماعی دچار نگرانی شدید شوند و دائماً به این فکر کنند که دیگران در مورد آن‌ها چه قضاوتی خواهند داشت. این نگرانی‌ها می‌تواند منجر به تفکرات منفی و اعتماد به نفس پایین شود. به عنوان مثال، نوجوان ممکن است باور کند که به اندازه کافی خوب نیست یا توانایی انجام کارها را ندارد. این افکار منفی می‌توانند باعث شوند که نوجوان از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب کند و به مرور زمان احساس تنهایی و انزوا کند.

از نظر رفتاری، نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است از موقعیت‌های اجتماعی مانند مدرسه، مهمانی‌ها، یا فعالیت‌های گروهی اجتناب کنند. آن‌ها ممکن است در کلاس سکوت کنند و تمایلی به مشارکت در گفتگوها نداشته باشند. در برخی موارد، نوجوان ممکن است به والدین خود وابسته شود و برای انجام کارهای ساده مانند خرید یا صحبت با معلم به کمک آن‌ها نیاز داشته باشد. این اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی می‌تواند باعث شود که نوجوان در ایجاد و حفظ روابط دوستانه مشکل داشته باشد و به مرور زمان احساس تنهایی و افسردگی کند.

از نظر جسمی، اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند باعث بروز علائمی مانند تعریق زیاد، لرزش دست‌ها، تپش قلب، سرگیجه، و خشکی دهان شود. نوجوان ممکن است قبل یا در حین موقعیت‌های اجتماعی دچار حالت تهوع، دل درد، یا اسهال شود. همچنین، ممکن است صورت نوجوان به دلیل اضطراب به شدت سرخ شود. این علائم جسمی می‌توانند اضطراب نوجوان را تشدید کنند و باعث شوند که او حتی بیشتر از موقعیت‌های اجتماعی اجتناب کند. در برخی موارد، اضطراب اجتماعی می‌تواند باعث مشکلات خواب مانند بی‌خوابی یا کابوس‌های مرتبط با موقعیت‌های اجتماعی شود.

در نهایت، اختلال اضطراب اجتماعی می‌تواند تأثیرات منفی قابل توجهی بر زندگی روزمره نوجوان داشته باشد. این اختلال می‌تواند باعث مشکلات تحصیلی شود، زیرا نوجوان ممکن است از مشارکت در کلاس یا صحبت با معلمان اجتناب کند. همچنین، می‌تواند روابط دوستانه نوجوان را تحت تأثیر قرار دهد و باعث شود که او دوستان کمی داشته باشد یا اصلاً دوستی نداشته باشد. اگر علائم اختلال اضطراب اجتماعی به مدت بیش از ۶ ماه ادامه داشته باشند و باعث اختلال در زندگی روزمره نوجوان شوند، بهتر است به یک روانشناس یا رواندرمانگر مراجعه کنید. درمان‌های موثر برای این اختلال شامل درمان شناختی-رفتاری (CBT)، گروه درمانی، و در برخی موارد دارو درمانی است. با کمک مناسب، نوجوان می‌تواند بر این چالش‌ها غلبه کند و زندگی شاد و پرباری داشته باشد.

 

 

دلایل اضطراب اجتماعی در نوجوانان

اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان می‌تواند ناشی از ترکیبی از عوامل زیستی، روانی، و محیطی باشد. از نظر زیستی، تحقیقات نشان می‌دهند که ژنتیک می‌تواند نقش مهمی در ابتلا به این اختلال داشته باشد. اگر یکی از اعضای خانواده سابقه اختلالات اضطرابی یا افسردگی داشته باشد، احتمال ابتلای نوجوان به اختلال اضطراب اجتماعی افزایش می‌یابد. علاوه بر این، عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین، که مسئول تنظیم خلق و خو است، نیز می‌تواند در بروز این اختلال مؤثر باشد. برخی نوجوانان ممکن است به طور طبیعی از نظر فیزیولوژیکی بیشتر مستعد اضطراب باشند، به این معنا که سیستم عصبی آن‌ها به محرک‌های استرس‌زا حساس‌تر است.

از نظر روانی، تجربیات دوران کودکی و نوجوانی می‌توانند نقش مهمی در شکل‌گیری اختلال اضطراب اجتماعی داشته باشند. نوجوانانی که در دوران کودکی مورد انتقاد شدید، تمسخر، یا تحقیر قرار گرفته‌اند، ممکن است در آینده بیشتر مستعد ابتلا به این اختلال باشند. همچنین، تجربیات منفی در موقعیت‌های اجتماعی، مانند رد شدن توسط همسالان یا تجربه شکست در جمع، می‌توانند باعث ایجاد ترس و اضطراب در موقعیت‌های اجتماعی مشابه در آینده شوند. علاوه بر این، نوجوانانی که عزت نفس پایینی دارند یا بیش از حد به قضاوت دیگران اهمیت می‌دهند، بیشتر در معرض ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی قرار دارند.

عوامل محیطی نیز می‌توانند در بروز اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان مؤثر باشند. سبک فرزندپروری والدین می‌تواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند. والدینی که بیش از حد محافظه‌کار هستند یا انتظارات بسیار بالایی از فرزندان خود دارند، ممکن است به طور ناخواسته باعث افزایش اضطراب در نوجوانان شوند. همچنین، محیط مدرسه و فشارهای تحصیلی می‌توانند به اضطراب اجتماعی دامن بزنند. نوجوانانی که در محیط‌های رقابتی و پراسترس تحصیل می‌کنند، ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به این اختلال قرار بگیرند. علاوه بر این، تغییرات ناگهانی در زندگی، مانند نقل مکان به یک شهر جدید یا تغییر مدرسه، می‌توانند باعث افزایش اضطراب اجتماعی در نوجوانان شوند.

در نهایت، عوامل فرهنگی و اجتماعی نیز می‌توانند در بروز اختلال اضطراب اجتماعی نقش داشته باشند. در برخی فرهنگ‌ها، تأکید زیادی بر رفتارهای اجتماعی مناسب و قضاوت دیگران وجود دارد، که می‌تواند باعث افزایش اضطراب در نوجوانان شود. همچنین، گسترش شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی می‌تواند به اضطراب اجتماعی دامن بزند، زیرا نوجوانان ممکن است دائماً خود را با دیگران مقایسه کنند و از قضاوت شدن توسط دیگران بترسند. در چنین شرایطی، نوجوانان ممکن است احساس کنند که باید در هر لحظه بهترین عملکرد را داشته باشند، که این موضوع می‌تواند اضطراب آن‌ها را تشدید کند.

به طور کلی، اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان می‌تواند ناشی از ترکیبی از عوامل زیستی، روانی، و محیطی باشد. درک این عوامل می‌تواند به والدین و متخصصان کمک کند تا راهکارهای مناسبی برای پیشگیری و درمان این اختلال ارائه دهند. با حمایت مناسب و درمان به موقع، نوجوانان می‌توانند بر اضطراب اجتماعی غلبه کنند و زندگی شاد و پرباری داشته باشند

 

 

 

درمان  اضطراب اجتماعی  نوجوانان در تهران

درمان اختلال اضطراب اجتماعی در اغلب موارد به کمک دکتر روانشناس انجام می‌شود. دکتر روانشناس‌ با به کارگیری دو روش به درمان این اختلال می‌پردازند: روان‌درمانی و دارو درمانی

روان‌درمانی

روان‌درمانی روشی است که روان‌درمانگر از آن برای کمک به فرد دارای اختلال استفاده می‌کند.اوبرای  درمان اختلال اضطراب اجتماعی از روش‌های مختلف روان‌درمانی استفاده می‌ کند که CBT یکی از آنهاست. این روش برای درمان و اصلاح افکارمنفی افراد به کار برده می‌شود.. CBT شامل سه نوع تکنیک است که در اینجا به آنها می‌پردازیم:

 

1.رویارویی با عامل اضطراب

دراین تکنیک روان‌درمانگر سعی می‌کند با قرار دادن شما در شرایطی که در آن دچار اضطراب می‌شوید، به درمان اضطراب اجتماعی‌تان کمک کند. مواجهه به دو شکل تصور کردن و یا تجربه کردن موقعیت استرس‌زا صورت می‌گیرد. روان‌درمانگر در مراحل اول سعی می‌کند تا شرایط را برای شما شبیه‌سازی کند و سپس به تدریج شما را با موقعیت‌های زندگی واقعی رو‌به‌رو می‌کند.

2.تمرین‌های بازسازی شناختی

این تمرینات تاثیر زیادی در درمان اختلال اضطراب اجتماعی دارند.و شامل مجموعه‌ای از تمرینات است که از آنها برای یافتن افکار منفی، بررسی آنها و جانشین کردن آنها با افکار مثبت استفاده می‌شود.

3.تمرین مهارت‌های اجتماعی

در این نوع از روان‌درمانی تمرین‌های مختلفی من جمله نقش بازی کردن، قرار گرفتن در موقعیت‌های اجتماعی به صورت فرضی به کار گرفته می‌شود که به افراد در کاهش اضطراب کمک می‌کند. در این تمرین ها به مهارت هایی ازقبیل برقراری تماس چشمی، برقراری تماس تلفنی، صحبت کردن در جمع و شروع مکالمه با دیگران پرداخته می شود.

تکنیک ACT

ACT تکنیکی است که پس از CBT به وجود آمده است. مبنای این تکنیک فلسفه‌ی بودا است. این تکنیک به شما می‌آموزد که به جای تلاش برای از بین بردن تنش‌ها و اضطراب‌ها آنها را بپذیرید و با آنها زندگی کنید. روان‌درمانگری که در حوزه‌ی ACT کار می‌کند ، جهت بهبود اضطراب بیمار از تمرینات و آموزش‌هایی که به خود‌آگاهی کمک می‌کند ، استفاده می‌کند.

 

استفاده از روانکاوی برای درمان اضطراب اجتماعی

این نوع درمان برای کسانی مناسب است که تنش‌های حل نشده‌ای در وجودشان دارند که از کودکی آنها نشات می‌گیرد بنابراین در این نوع درمان،روان‌درمانگر به سراغ تنش‌ها و تجربه های دوران کودکی شما می‌رود. تجربه‌هایی که می‌تواند منشا اضطراب شما در دوران بزرگسالی باشد.

 

سخن پایانی

مطابق این الگو درمان اضطراب اجتماعی در نوجوانان، با تلاش در جهت کاهش و جایگزینی توجه منفی متمرکز بر خود و خود ادراکی منفی با تصویری مطابق با واقعیت در این افراد همراه می باشد.به عبارتی در درمان تلاش می شود تا نوجوان بتواند به مرور و با تمرین­ های رفتاری، یادگیری مهارت های اجتماعی، آگاهی از تحریف­ های شناختی و یادگیری راه­ های مقابله با آن ها علاوه بر اینکه در معرض موقعیت های اجتماعی قرار بگیرد، اطلاعات صحیح و مثبت تری نسبت به خود را کسب کند.

 

سوالات متداول درباره اختلال اضطراب اجتماعی

 

علائم اصلی چه هستند؟

علائم روانی:

• ترس از تحقیر یا خجالت‌زدگی

• نگرانی شدید قبل از رویدادهای اجتماعی

• ترس از صحبت کردن با غریبه‌ها

علائم فیزیکی:

• تعریق زیاد

• لرزش دست یا صدا

• تپش قلب

• سرخ شدن صورت

 

 چه تفاوتی با خجالتی بودن معمولی دارد؟

• شدت بیشتر و طولانی‌تر

• اختلال در عملکرد روزانه

• پریشانی شدید قبل، حین و بعد از موقعیت‌های اجتماعی

 

 علل ایجاد این اختلال چیست؟

ترکیبی از عوامل:

• ژنتیک (سابقه خانوادگی)

• ساختار مغز (حساسیت بیش از حد آمیگدال)

• عوامل محیطی (تجربیات منفی اجتماعی)

 بهبودی چقدر طول می‌کشد؟

• بهبود اولیه: 8-12 هفته

• درمان کامل: 6-12 ماه

• نیاز به تمرین مستمر مهارت‌ها

 

 آیا این اختلال درمان قطعی دارد؟

بله، با درمان مناسب:

• 70-80% بهبود قابل توجه

• امکان مدیریت مؤثر علائم

 

 ورزش و تغذیه تأثیر دارند؟

• ورزش منظم (خصوصاً یوگا) کمک‌کننده است

• کاهش کافئین و شکر ممکن است مفید باشد

• امگا3 و ویتامین B کمپلکس می‌توانند کمک کنند

 

 تکنیک‌های خودیاری چه هستند؟

• تمرین تنفس عمیق

• چالش با افکار منفی

• مواجهه تدریجی با موقعیت‌های ترس‌آور

• ثبت روزانه پیشرفت‌ها

 

 آیا کودکان هم مبتلا می‌شوند؟

بله، علائم در کودکان ممکن است به صورت:

• گریه کردن در جمع

• امتناع از مدرسه رفتن

• چسبیدن به والدین
  بروز کند.

 

برای دریافت کمک تخصصی می‌توانید با گروه روانشناسی ویان تماس بگیرید. درمان زودهنگام نتایج بهتری دارد.

 

نویسنده: ابوالفضل بانوپور، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی