اختلال دوقطبی چیست | علائم، روش های درمان
درمان اختلال دوقطبی در بهترین مرکز درمان اختلال دوقطبی در تهران
اختلال دوقطبی (Bipolar Disorder) یک بیماری روانی است که به تغییر شدید و پرشدید بین حالت های افسردگی و هیجان زدهی (مانیا) مشخص می شود. افرادی که با این بیماری مبتلا هستند، در مراحل افسردگی ، احساس ناراحتی شدید، گریه، عدم علاقه به فعالیت های روزمره و دچار افکار منفی می شوند. همچنین در مراحل هیجانی، آنها احساس خوشحالی شدید، شیطنت و بی شماری از فعالیت های بیش از حد را تجربه می کنند. این بیماری باعث مشکلاتی در زندگی اجتماعی، خانوادگی و شغلی فرد مبتلا می شود.
انواع اختلال دو قطبی
در عموم اختلال دوقطبی، دو نوع اصلی وجود دارد:
- اختلال دوقطبی نوع ۱: در این نوع، فرد دچار حالت های مانیا و افسردگی شدید می شود. با این حال، در این نوع اختلال، حالت مانیایی بیشتر در مقایسه با حالت افسردگی دیده می شود.
- اختلال دوقطبی نوع ۲: در این نوع، فرد دچار حالت های افسردگی و هیجان زدهی می شود. در این نوع، حالت هیجان زدهی کمتر و نسبت به حالت افسردگی کمتر مشاهده می شود.
همچنین، نوع دیگری از این اختلال با نام اختلال دوقطبی مختلط نیز وجود دارد، که در آن فرد همزمان دچار علائم افسردگی و مانیا است.
علائم دوره شیدایی
در دوره های شیدایی فرد علائم زیر را تجربه می کند:
۱. خلق بالا و تحریک پذیر می شود .
۲. اعتماد به نفس افزایش یافته و احساس خود بزرگ بینی بروز پیدا می کند.
۳. خواب کاهش می یابد و احساس نیاز به آن هم کم می شود. (۲-۳ساعت در شبانه روز)
۴. فرد میل زیادی به حرف زدن و برقراری ارتباط پیدا می کند.
۵. تمرکز مختل می شود و حواس به راحتی پرت می شود.
۶. سرعت افکار زیاد می شود و فرد سبقت افکار را تجربه می کند.
۷. درگیری بیش از حد در فعالیت های لذت بخش مثل خرید کردن، رابطه جنسی، شرط بندی و…پیش می آید.
۸. در نهایت همه این علائم منجر به کاهش شدید در عملکرد شغلی، تحصیلی و خانوادگی فرد می شود.
علائم افسردگی اساسی
در دوره های افسردگی اساسی فرد برخی از علائم زیر را تجربه می کند:
۱. خلق افسرده و عدم لذت بردن و علاقه داشتن به چیزی.
۲. احساس ناامیدی، اندوه، دلمردگی و بی ارزشی.
۳. مشکل در خوابیدن و بیدار شدن به خصوص پرخوابی صبحگاهی.
۴. تغییرات اشتها و وزن (کم شدن یا اضافه شدن)
۵. ناتوانی در تمرکز و ایجاد نقص در تفکر
۶. کندی یا بی قراری روانی و حرکتی
۷. خستگی بیش از حد و انرژی پایین
۸. احساس بی ارزش بودن همراه با احساس گناه
۹. افکار راجع به مرگ و خودکشی
اگر هر کدام از دوره های افسردگی و شیدایی شدید شوند می توانند منجر به بروز علائم روان پریشی (سایکوز) شوند.علائم روان پریشی شامل باورهای غلط و در عین حال بسیار قوی (هذیان) و شنیدن یا دیدن چیزهایی که وجود ندارد (توهم) می باشد.
علائم اختلال دو قطبی در زنان به نقل از بهترین دکتر درمان اختلال دوقطبی در تهران
زنان و مردان به طور یکسان مبتلا به اختلال دو قطبی هستند اما علائم اصلی این اختلال ممکن است بین دو جنس متفاوت باشد. علایم اختلال دو قطبی در زنان به شرح زیر است:
- اختلالش در 20 یا 30 سالگی تشخیص داده می شود
- دوره های شیدایی خفیف تری دارد
- قسمتهای افسردگی بیشتری را نسبت به قسمتهای جنون تجربه می کند
- در طی یک سال چهار دوره یا بیشتر از مانیا و افسردگی دارند
- همزمان شرایط دیگری را تجربه کند، از جمله بیماری تیروئید، چاقی، اختلالات اضطرابی و میگرن
- در طول زندگی او خطر ابتلا به اختلال مصرف الکل بیشتر است
علائم اختلال دو قطبی در مردان به نقل از بهترین دکتر درمان اختلال دوقطبی
زنان و مردان هر دو علائم مشترک اختلال دو قطبی را تجربه می کنند اما برخی علایم در مردان متفاوت است مثلا مردان مبتلا به این بیماری ممکن است :
- اختلالشان در نوجوانی و اوایل زندگی تشخیص داده شود
- قسمت های جنون آمیز شدیدیتری را تجربه کنند
- دارای مسائل سو مصرف مواد باشند
متاسفانه مردان مبتلا به اختلال دو قطبی کمتر از زنان به تنهایی می توانند به دنبال مراقبت های پزشکی باشند. آنها همچنین بیشتر احتمال دارد که خدایی ناکرده با خودکشی بمیرند.
علت اختلال دوقطبی چیست؟
علت اختلال دو قطبی به صورت کامل مشخص نشده است اما نقش عوامل ژنتیک بسیار پر رنگ می باشد. در واقع اختلال در ژن ها باعث اختلال در کارکرد و عدم تعادل هورمونی در مغز و در نتیجه نوسان خلق و بی ثباتی می شود.
برخی عوامل محیطی هم می تواند تشدید کننده این بیماری باشد که از آن جمله میتوان استرس های محیطی، تجاوز، تجربیات آسیب زا و تلخ فردی را نام برد.
همچنین امکان بروز دوره های شیدایی درافرادی که دارای اختلال شخصیت قبلی هستند بیشتر است.در کسانی که مبتلا به سو مصرف دارو (مثل استرویید های مورد استفاده در بدنسازی)، مواد (مثل کوکایین، آمفتامین، ماری جوانا، الکل) هستند، احتمال بروز این اختلال بیشتر است.
درمان اختلال دو قطبی توسط بهترین مرکز درمان اختلال دوقطبی در تهران
درمان اختلال دوقطبی شامل چندین روش مختلف است که به طور معمول در ترکیب با یکدیگر استفاده می شوند. برخی از روش های درمانی عبارتند از:
- داروهای روانپزشکی: داروهایی که در این بیماری استفاده می شوند، شامل آنتیدپرسانتها، ضدافسردگیها و ضدروانپریشیها هستند.
- مداخلات پایهای: شامل تغییر سبک زندگی، تغذیه سالم، ورزش منظم و مدیتیشن و یوگا می باشد.
- مداخلات مشاورهای: به منظور کمک به فرد در مدیریت احساسات و تفکرات خود و نیز بهبود روابط اجتماعی استفاده می شود.
- درمان جایگزین: شامل روشهای مثل طب سنتی، آروماتراپی و زادگاه درمانی می باشد.
نکته مهمی که باید به آن توجه شود، این است که درمان اختلال دوقطبی برای هر فرد به صورت جداگانه تعیین می شود و روشهای مختلف درمانی ممکن است در برخی از افراد مؤثر نباشند. لذا یک برنامه درمانی مناسب با توجه به نیازهای هر فرد باید تعیین شود.
درمان بیماری دوقطبی چقدر طول میکشد؟
درمان بیماری دوقطبی (اختلال دوقطبی خلقی) به مدت زمان زیادی نیاز دارد و ممکن است به مدت زندگی ادامه یابد. بیماری دوقطبی یک اختلال مزمن است که نیاز به مداوا و پایش مداوم دارد. درمان بیماری دوقطبی ممکن است شامل داروهای تنظیم کننده خلق و روان، مشاوره روانشناختی و روانپزشکی، تغییرات در سبک زندگی و روشهای ترکیبی از درمانهای دیگر باشد.
مدت زمان درمان بیماری دوقطبی بستگی به شدت علائم، پیشرفت درمان، تعهد بیمار به درمان و همچنین همکاری بیمار با پزشک دارد. برخی افراد ممکن است نیاز به تنظیم داروها و درمانهای مختلف داشته باشند تا به کنترل علائم بیماری بپردازند.
مهم است که بیماران با بیماری دوقطبی به صورت منظم به پزشک خود مراجعه کنند، داروها را به دقت مصرف کنند و همکاری با تیم درمانی خود را ادامه دهند تا بهبودی و مدیریت مناسب بیماری دوقطبی را تجربه کنند.
روان درمانی برای درمان اختلال دوقطبی در تهران
روان درمانی بهعنوان یکی از روشهای پرکاربرد در درمان اختلال دوقطبی مورد استفاده قرار میگیرد. روان درمانی برای درمان اختلال دوقطبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- رواندرمانی شناختی: در این روش، فرد با همکاری مشاور خود، به شناسایی و تغییر الگوهای منفی و افکار نادرست خود میپردازد.
- رواندرمانی رفتاری: در این روش، به فرد کمک میشود که رفتارهای سازندهای را که به بهبود وضعیت خود میانجامد، تقویت کند.
- رواندرمانی خانواده: در این روش، به همراه خانواده فرد، به شناسایی و حل مسائل مربوط به اختلال دوقطبی پرداخته میشود.
- رواندرمانی گروهی: در این روش، فرد با دیگرانی که به اختلال دوقطبی مبتلا هستند، در یک گروه مشارکت میکند تا با یادگیری و تجربه دیگران از این بیماری، بهبود پیدا کند.
مهم است که روش درمانی مناسب با توجه به نیازهای هر فرد تعیین شود. به طور کلی، ممکن است چندین روش درمانی در کنار هم برای بیماران با اختلال دوقطبی مؤثر باشد.
داروهای درمان دوقطبی (درمان دوقطبی با دارو)
درمان دوقطبی با دارو به منظور مدیریت علائم بیماری دوقطبی (با افزایش و کاهش خلق و خو و یا همزمان بروز افسردگی و بالا رفتن خلق و خو) استفاده میشود. در این نوع درمان، داروهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند که اثرات متنوعی بر روی سیستم عصبی مرکزی دارند.
بعضی از داروهایی که در درمان دوقطبی استفاده میشوند عبارتند از:
- لیتیوم: این دارو یکی از قدیمیترین داروهای مورد استفاده در بیماری دوقطبی است و برای پیشگیری از بروز بیشتر حملات دوقطبی استفاده میشود.
- آنتیاپسیکوتیکها: این دسته از داروها شامل داروهایی هستند که برای کاهش تحریک پذیری نورونهای مغزی و کاهش علائم خلقی و افسردگی در بیماری دوقطبی استفاده میشوند. مثالهایی از این دسته از داروها شامل کاربامازپین، لاموتریژین و والپروات هستند.
- آنتیدپرسان: این دسته از داروها برای درمان علائم افسردگی در بیماری دوقطبی استفاده میشوند. مثالهایی از این دسته از داروها شامل سرترالین، فلوکزتین و بوپروپیون هستند.
همچنین، برخی از پزشکان ممکن است تجویز داروهای دیگری نیز در درمان بیماری دوقطبی داشته باشند، به عنوان مثال داروهای ضد اضطراب، داروهای خواب آور و یا داروهایی که بر روی هورمونهای مغزی تأثیر میگذارند.
در انتخاب بهترین دکتر اختلال دو قطبی در تهران به چه مواردی دقت کنیم؟
انتخاب بهترین دکتر اختلال دو قطبی در تهران به نیازها و شرایط فردی شما بستگی دارد. با این حال، به طور کلی، هنگام انتخاب دکتر باید به موارد زیر توجه کنید:
صلاحیت و تخصص:
- تخصص: مطمئن شوید که دکتر مورد نظر شما در زمینه روانپزشکی و به طور خاص در درمان اختلال دو قطبی، تخصص و تجربه کافی دارد. می توانید از طریق وب سایت های معرفی دکتر، انجمن های علمی روانپزشکی و یا پرس و جو از سایر متخصصان حوزه سلامت روان، اطلاعات لازم را در این زمینه کسب کنید.
- سابقه کار: سابقه کار دکتر در درمان بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی را بررسی کنید.
- مدارک تحصیلی: از مدارک تحصیلی و دوره های آموزشی که دکتر گذرانده است، اطمینان حاصل کنید.
- عضویت در انجمن های علمی: عضویت دکتر در انجمن های علمی معتبر، نشان دهنده تعهد او به علم روز و ارتقای دانش او در زمینه ی اختلال دو قطبی است.
روش های درمانی:
- آشنایی با روش های مختلف درمان: مطمئن شوید که دکتر با روش های مختلف درمان اختلال دو قطبی، از جمله دارو درمانی، روان درمانی و تغییرات سبک زندگی، آشنایی دارد و می تواند متناسب با شرایط شما، بهترین روش را تجویز کند.
- تجربه در تجویز داروهای مختلف: از دکتر بپرسید که چه تجربه ای در تجویز داروهای مختلف برای درمان اختلال دو قطبی دارد.
- استفاده از روش های نوین درمانی: بپرسید که آیا دکتر از روش های نوین درمانی، مانند تحریک مغناطیسی فراجمجمه ای (TMS) یا درمان شناختی رفتاری (CBT) برای درمان اختلال دو قطبی استفاده می کند یا خیر.
ارتباط و تناسب :
- احساس راحتی: انتخاب دکتری که با او احساس راحتی می کنید و می توانید به راحتی با او ارتباط برقرار کنید، بسیار مهم است. شما باید بتوانید آزادانه در مورد افکار، احساسات و تجربیات خود با دکترتان صحبت کنید.
- صداقت و همدلی: دکتر شما باید فردی صادق، همدل و قابل اعتماد باشد.
- احترام به بیمار: دکتر شما باید به شما به عنوان یک فرد با ارزش و احترام بگذارد و به نظرات و خواسته های شما توجه کند.
سخن پایانی
اکثر افرادی که دچار اختلال دو قطبی هستند، حتی آن هایی که در حالت های حاد و شدید این اختلال قرار دارند با درمان مناسب می توانند علائم بیماری خود را کنترل کنند و به بهبودی دست یابند.
از آن جا که اختلال دو قطبی یک بیماری با ماهیت عود کننده و برگشت پذیر است، غالبا درمان آن بصورت طولانی مدت براي جلوگيري از عود بيماري انجام می شود .
در صورت همكاري بيمار با تيم درماني ،کنترل استرسورهای محیطی، عدم سو مصرف دارو یا مواد، درمان بیماری های زمینه ای همزمان (مثل اضطراب، اعتماد به نفس پایین و …) و همکاری و حمایت مناسب خانوادگی فرد مي تواند يك زندگي طبيعي و با عملكرد خوب را تجربه كند.
مریم هوشمند، روانپزشک و روان درمانگر تحلیلی
بیشتر بخوانید:
0 دیدگاه